CDN’in Tanımı Nedir?
Content delivery network (CDN), içerik dağıtım ağı anlamına gelir. En kısa hâliyle global sunucu topluluğu şeklinde tanımlanabilecek CDN, bir dağıtım altyapısı sistemidir. Bu sistem, web sitenizde bulunan ve talep edilen içeriklerin bir kopyasını önbelleğinde tutar. Böylece bahsi geçen içerikleri ziyaretçilerinize hızlıca ulaştırmanızı sağlar. CDN, coğrafi olarak dağıtılmış bir sistemden ve birlikte çalışan sunuculardan oluşur.
Web sitenizin performansını yükselterek network ile kullanıcı arasındaki gecikme süresini minimize eden içerik dağıtım ağı; HTML sayfaları, CSS ve JS dosyaları dâhil olmak üzere birçok içeriği yüklemek için gereken kodların hızlı bir şekilde aktarılmasına yardımcı olur. Çeşitli sitelerden gelen web trafiği, ana sunucu dışında pek çok varlık noktasına sahip olan içerik dağıtım ağları aracılığıyla sunulur. CDN’ler; içerikleri kendi veri tabanına kopyalayarak dağıtım sürecini optimize eder. Talep doğrultusunda içerikleri ziyaretçilere iletir ve web sayfalarının hızlı bir şekilde açılmasına yardımcı olarak arama motorlarındaki sıralamanızı yükseltmenize imkân tanırlar.
CDN Ne İşe Yarar?
Content delivery network, çeşitli coğrafi bölgelerde bulunan kişilerin sitenize hızlı bir şekilde ulaşmasını sağlar. Bununla birlikte tek bir bölgeden ziyaretçi alan web sitelerinde de kullanılabilir. Content delivery network sunucuları, sitenizin ve uygulamalarınızın çalışma süresinin ve kullanılabilirliğinin artırılmasına katkıda bulunur. Ayrıca web sayfalarına ölçeklenebilirlik kazandırarak optimizasyonu kolaylaştırır.
İçerik dağıtım ağı sunucularını kullanmaya başladığınız andan itibaren web sitenizde fark edilir bir hız artışı elde edebilirsiniz. CDN faydası hız noktasında öne çıksa da bu sistemi kullanmak için geçerli birçok sebep daha vardır. Örneğin bant genişliği maliyeti bu sebeplerden biridir. Web sitenizdeki trafik dalgalanmalarına bağlı olarak server sınırı aşıldığında bant genişliği maliyetiniz artabilir. CDN kullanımı, bu problemleri engelleyerek maliyeti en aza indirir.
Temel amacı kullanıcılara internet içeriğini hızlı ve kesintisiz ulaştırmak olan content delivery network’ün diğer bir işlevi ise web sitelerini DDOS gibi saldırılara karşı korumaktır.
Güvenlik duvarı görevini de üstlenen CDN sistemi, özellikle kötü amaçlı ve bot giriş yapan site kullanıcılarına karşı önlemler almanıza yardımcı olur. Bu sayede DDOS saldırılarının önüne geçilerek sitenin erişilememe sorununa çözüm sağlanabilir.
CDN’nin Çalışma Sistemi Nasıldır?
Web siteleri, faaliyet gösterdikleri ülkeden yani tek bir sunucudan yayın yapar. Eğer web sayfanız uluslararası bir kitleye hitap ediyorsa içerik dağıtım hizmeti almanız şarttır. Çünkü content delivery network; dünyanın farklı yerlerindeki kullanıcılara, en yakın lokasyondaki sunucu üzerinden dosyalar gönderilmesini sağlar. Bu sistem, web sitesini ziyaret eden kullanıcının DNS adresine bakarak kullanıcıya en yakın konumdaki CDN sunucusunu tespit eder. Böylelikle hem web siteniz hızlı açılır hem de yüklenme problemleri engellenerek daha fazla kullanıcıya hizmet verilir.
Content delivery network sistemi, web sitesine ait tüm verileri ana sunucudan çeker ve önbelleğine alır. Önbelleğine aldığı bu verileri kullanıcılar talep ettiğinde kendi sunucu sistemi üzerinden aktarır. Bu işleyiş sayesinde statik içerikler, en yakın konum kullanılarak ziyaretçilere kısa süre içerisinde iletilir. Böylece content delivery network, yüksek ziyaretçi sayılarına sahip web sayfaların trafik yükünü dengeler. Önbellekleme süresi ise istenilen şekilde ayarlanabilir.
Verileri tek sunucuda toplamak yerine bir ağa yayarak trafik yükünün dengelenmesini sağlayan content delivery network; tarayıcıların çökmesi, içeriklerin görüntülenme süresinin fazla olması ve sayfaların yavaş yüklenmesi gibi sorunların önüne geçer. Pek çok içerik çeşidini kullanıcılarla buluşturan bu hizmet; farklı video, ses, oyun ve uygulamaların da kullanılmasına imkân sağlar. Bununla birlikte content delivery network, sayısallaştırılabilen birçok bilgiyi de hızlı ve güvenli bir şekilde iletebilen bir ağdır.
Hangi Web Sitelerinde CDN Tercih Edilmeli?
İçerik dağıtım ağı, tüm web sayfaları için uygundur. Bu sistemi kullanmanın faydaları hem büyük hem küçük web sayfalarında net bir şekilde görülebilir. Ancak bu hizmet sıklıkla global trafiği yüksek ve çok fazla içerik barındıran büyük hacimli siteler tarafından tercih edilir. İçerik dağıtım ağının en çok kullanıldığı kategorileri aşağıdaki gibi listelemek mümkündür.
- E-Ticaret Siteleri: E-ticaret sitelerinde ürün çeşitliliğinin ve sayısının fazla olması gelecek ziyaretçi sayısını ve trafik yoğunluğunu da arttırır. Güvenin önemli bir faktör olduğu e-ticaret sitelerinde meydana gelecek aksaklıkların en az seviyede olması gerekir. İçerik dağıtım ağı kullanımı; web sayfasında hız artışı, güvenlik ve müşteri memnuniyeti gibi faydalar sağladığı için e-ticaret siteleri için olmazsa olmaz konumdadır.
- Kurumsal Web Siteleri: Kullanıcılar, kurumsal web sayfaları ile ilgili gerekli incelemeleri yaparken site hakkındaki bilgilere hızlıca erişmek ister. En yakın sunucudan verilere erişilmesi imkânını sağlayan içerik dağıtım ağı ise kullanıcıların bu isteğini yerine getirir.
- Blog, Haber Siteleri: Temel amacı bilgi paylaşımı olan bu siteler, genellikle yüksek trafiğe sahiptir. Dolayısıyla site hızının yüksek olması, kullanıcı deneyimi açısından önem arz eder. İçerik dağıtım ağı kullanımı ile bu tarz siteler için çok sayıda fayda elde etmek mümkündür.
- Resmî Kurum Siteleri: Devlet kurumlarına ait siteler, geniş bir kullanıcı kitlesine sahiptir. Ayrıca bu siteler, pek çok açıdan önemli bilgiler içerir. Bu iki husus, sitenin trafik yükünün ve güvenliğinin önemini artırır. Trafik yükünün dengelenmesine ve güvenliğin artırılmasına katkı sağlayan içerik dağıtım ağının bu nedenle resmî kurum sitelerinde kullanılması oldukça faydalıdır.
İçerik dağıtım ağı web sitelerinin yanı sıra mobil uygulamalar için de tercih edilebilir. Mobil uygulamalar genellikle çok fazla kaynak içerir. Ayrıca bu uygulamaların hızı da kullanıcıları memnun etmek açısından son derece önemlidir. Düşük performansa neden olan durumları ortadan kaldırıp kullanıcı açısından tercih edilebilir olmak için mobil uygulamalarda içerik dağıtım ağı kullanımı önerilebilir.
En Çok Kullanılan CDN Servisleri Hangileridir?
Teknolojinin gelişmesiyle content delivery network hizmetleri oldukça çeşitlenmiştir. Genel hatlarıyla bu servisler; site trafiğini, kullanıcı deneyimini ve dönüşüm oranını olumlu olarak etkiler. En sık kullanılan content delivery network servislerini şu şekilde sıralamak mümkündür.
CloudFlare
Web site içeriklerini 70’den fazla sunucu ve veri merkezi üzerinden gönderen CloudFlare, son derece popüler CDN hizmetlerinden biridir. Ücretli ve ücretsiz hizmet seçenekleri bulunan sistem, web sitelerini DDOS gibi siber saldırılara karşı da korur. Tüm bunlara ek olarak CloudFlare, WordPress önbellekleme eklentileri ile de entegre çalışabilir. Ayrıca CloudFlare sayesinde alan adınızın SSL ve DNS yönetimini de ücretsiz olarak kontrol edebilirsiniz.
Amazon CloudFront
Amazon tarafından geliştirilen Amazon CloudFront, sıklıkla şirketler ve geliştiriciler tarafından kullanılır. Ücretsiz sürümünü 1 yıl boyunca kullanabileceğiniz Amazon CloudFront ile web sitenizin içeriğini farklı konumlardaki sunucular üzerinden yayınlayabilirsiniz. Geniş veri, video, uygulama ve API’ler sunan Amazon CloudFront, GZip’i otomatik olarak etkinleştirerek web sitesi performansını da artırır. Amazon CloudFront hizmetinin başlıca avantajlarından biri ziyaretçinin kullandığı cihazın işletim sistemini ve benzeri özelliklerini detaylı bir şekilde inceleyerek doğru performansı ortaya koymasıdır.
KeyCDN
KeyCDN, dosya sıkıştırma ve gerçek zamanlı raporlama özellikleri ile ağ üzerinden veri göndermeyi kolaylaştırır. Küçük bir bütçe ile sahip olabileceğiniz bu sistem sayesinde web sitenizin performansını kolayca artırabilirsiniz. Bu hizmeti WordPress ve diğer uygulamalarla entegre şekilde kullanmak da mümkündür.
Microsoft Azure CDN
Yüksek bant genişliği olan Microsoft Azure CDN, aynı zamanda kapsamlı bir altyapıya sahiptir. Basit ve kullanışlı bir arayüz sunan Microsoft Azure CDN, web sitelerinden uygulamalara kadar pek çok statik içeriği kaydedilebilir. Ayrıca gerçek zamanlı veri analizi sağlayan bir sistem sayesinde trafiğinizi daha hassas şekilde kontrol edebilir. Bu da ani yoğunluk ve ağır yüklere karşı önlem almanızı sağlar.
CacheFly
CacheFly, kullanımda olan en eski CDN’lerden biridir. Nispeten pahalı olmasına karşın pratik arayüzü ve kolay anlaşılır yapısı sayesinde sıklıkla tercih edilir. CacheFly CDN, çoğunlukla podcast’ler ve video akış siteleri için kullanılır. Ayrıca bu hizmet, web sitenizin kullanıcılarınız için güvenli kalmasını da sağlar.
StackPath
Dünyanın her yerinde bulunan güvenilir bir veri merkez ağı ile donatılan StackPath, en iyi CDN sağlayıcıları arasındadır. Kurulumu çok kolay olan StackPath, verilerin nerede kullanıldığının izlenmesini sağlayan ücretsiz EdgeSSL sertifikası ve analitik yazılımı gibi bazı ek avantajlar sunar. Bununla birlikte StackPath’in önemli avantajı, güvenlik duvarları ve saat sistemleri ile yerleşik CDN korumasıdır.
CDN ile VPN Arasındaki Farklılıklar Nelerdir?
CDN, kullanıcıların kendilerine en yakın sunucudan web sitenize erişim sağlamasını mümkün kılar. VPN ise kullanıcıların belirli nedenlerden dolayı kısıtlanan web sitelerine kimliklerini koruyarak ulaşmalarını sağlar. CDN kullanımı esnasında herhangi bir IP değişikliği söz konusu değildir. Ancak VPN, IP adresini gizler.
CDN ve VPN kullanımı ile web sitesinin güvenliğini artırmak mümkündür. CDN’ler, siteniz ile botlar ve spam gibi saldırılar arasında güvenli bir arabellek oluşturarak kaynak kullanımını azaltır. VPN’ler ise sanal bir ağ uzantısı oluşturarak veri iletimi sağlar. Temel amaçları farklı olsa da her iki sistem de web sitenizi saldırılara karşı çok daha güvenli hâle getirir.
CDN Kullanımının Avantajları Nelerdir?
CDN, faydaları sayesinde pek çok web sitesinde tercih edilir. Hem yüksek kullanıcı deneyimi elde etmek hem de web sitesinin saldırılara karşı çok daha güçlü olmasını sağlamak, bu faydalar arasında öne çıkanlar arasındadır. CDN sunucuları ile elde edebileceğiniz avantajlar şu şekilde sıralanabilir.
- Trafik Yoğunluğunun Azaltılması: Web sitenizdeki trafik yoğunluğunun artması, doğrudan performansı etkileyen bir durumdur. Bu nedenle bant genişliğini muhafaza edebilecek, trafiği farklı sunuculara dağıtma imkânı sunan bir sisteme ihtiyaç duyulur. Ayrıca bu sistemin sitede oluşacak yavaşlama ve çökme gibi faktörlerin önüne geçmesi de beklenir. CDN ise bahsedilen sorunların çözümü için idealdir.
- Hızın Artırılması: Web sayfalarında karşılaşılan en önemli sorunlardan birisi de gecikme süresidir. Kullanıcıdan kaynağa veya kaynaktan kullanıcıya olan bilginin ulaşma süresinin artmasına bağlı olarak gecikme süresinin yükselmesi, hemen çıkma oranını da arttırır. Kullanıcının içeriğe kendine en yakın sunucu üzerinden erişmesine imkân sağlayan CDN, sayfaların daha hızlı açılmasına katkı sağlar. Bu da kullanıcı memnuniyetine olumlu katkıda bulunarak hemen çıkma oranını düşürür.
- Güvenliğin Artırılması: Tüm verilerin tek bir sunucu üzerinden aktarılması, aşırı trafik yüklenmesinde sistemin çökmesi gibi çeşitli güvenlik sorunlarının ortaya çıkmasına sebep olur. Ancak CDN, tüm verileri tek bir sunucu üzerinden almadığı için bu tarz sorunları engeller. Ayrıca CDN güvenliği tarafından sağlanan DDOS filtreleri ile hem yapay trafik patlamaları engellenebilir hem de hassas verilerin korunması sağlanabilir. Bu hizmet ile SSL sertifikası sürekli güncel tutulabilir ve böylelikle arzu edilen şifreleme standartlarına ulaşılabilir.
- İçerik Dağıtımının İyileştirilmesi: Aynı anda donanım arızalarının oluşması ve trafik seviyesinin yüksek olması web sayfasında ciddi aksamalara sebebiyet verir. CDN, içerik dağıtım ağını çoklu kullanarak altyapıya ve sunucuya daha az yük bindirir. Böylelikle doğal içerik dağıtım ağı çok daha sağlıklı olur.
CDN; web sunucunuzun içeriği işlemesi, sunması ve alması için harcadığı zamanı azaltır. Ayrıca bant genişliğinden tasarruf sağlayarak kullanıcı deneyimini geliştirir. Tüm bunlar sayesinde site hızını artırmak için kullanılacak araç ve yazılımlarla ilgili maliyetleri azaltır. Dolayısıyla içerik dağıtım ağı hizmetinin maddi açıdan da fayda sağladığı kolaylıkla söylenebilir.
CDN’nin SEO’ya Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
Content delivery network’ün web sayfalarına sağladığı yararların SEO çalışmaları üzerinden de doğrudan etkili olduğu söylenebilir. SEO için en önemli odak noktalarından biri, sayfa yüklenme hızının kısa sürmesidir. CDN çalışma sistemi ise verileri tek sunucuda toplamak yerine bir ağa yayarak trafik yükünün dengelenmesini sağlar. Bu sayede sunucudan kaynaklı gecikmeleri de engeller. Yaptığı bu işlemlerden dolayı CDN, web sayfasının hızlanmasını sağlar. Web sayfasının hızlanması ise beraberinde hemen çıkma oranının azalmasını getirir. Böylelikle CDN, SEO çalışmaları açısından önemli noktalardan biri olan sayfa yüklenme hızını düşürerek arama motoru sonuçlarında en üst sırada yer almanıza katkı sağlar.
