Pazarlama Nedir?
Öncelikle pazarlama nedir sorusunun aslında tek bir cevabı yoktur. Pazarlama nedir kısaca anlatacak olursak; pazarlama her şeydir diyebiliriz. Ancak tam manasıyla pazarlamanın tanımı şöyledir;
“Pazarlama; bir ürün üretilmeden önce başlayan ve ürün satıldıktan sonra dahi devam eden, tüm bu kompleks süreçlerin adıdır.”
Başka bir deyişle, biz pazarlamacıların adeta mottosu olan ve pazarlama nedir sorusuna istemsizce verilen bir diğer cevap da pazarlamanın her şey olduğudur.
Pazarlama Her Şeydir, Her Şey Pazarlamadır.
Pazarlama her şeyden önce hedef kitlenin seçimi, gruplandırılması ve hedef kitlenin açık ya da gizli istek ve ihtiyaçlarının keşfedilmesiyle başlar.
Ayrıca daha detaylı bilgi almak için Temel Aksoy tarafından hazırlanmış aşağıdaki videoyu da izleyebilirsiniz.
Pazarlama tanımı, Amerikan Pazarlama Derneği tarafından aşağıdaki gibi yapılmaktadır:
Pazarlama; müşteriler, ortaklar ve genel olarak toplum için Pazarlama, kişisel ve örgütsel amaçlara ulaşmayı sağlayabilecek mübadeleleri gerçekleştirmek üzere malların, hizmetlerin ve fikirlerin geliştirilmesi, fiyatlandırılması, tutundurulması ve dağıtılmasına ilişkin planlama ve uygulama sürecidir.
American Marketing Assosiation
Gördüğünüz gibi pazarlama tanımı, bakış açısına ve çeşitli görüşlere göre değişebilmektedir. Hatta en temel konulardan olan pazarlamanın tanımı konusunda bu kadar farklı tanımların olması şaşırtıcı bile olabilir.
Ancak bu konu dünyanın gelişmesiyle birlikte pazarlama dünyasının da buna ayak uydurmasından kaynaklanıyor ve çeşitli dönemlerde çeşitli tanımlar ortaya konabiliyor. Yine de hangi kişi veya kurum, nasıl tanımlarsa tanımlasın pazarlama konusunda oldukça net bir şey var ki o da iş süreçlerinin tüm adımlarına doğrudan ya da dolaylı bir şekilde etkisi olduğudur.
Hatta pazarlama guruları genel olarak pazarlama işlevinin öyle temel ve değerli olduğunu düşünürler ki, pazarlamanın sadece pazarlama departmanından ibaret görülmesini eleştirirler. Bunun yerine pazarlamanın bütün bir organizasyonun işlevi olduğunu ve tüm iş süreçlerinin bir parçası olarak görüşmesi gerektiğini savunurlar.
Son olarak, pazarlama ne demek diye soranlar için pazarlamanın sözlük anlamını da aşağıda paylaşmış olalım.
Bir malın, bir ürünün, bir hizmetin vb. satışını artırmak ereğiyle satış elemanları yetiştirme, piyasa durumunu ve gereksinimini saptama, tanıtma, paketleme gibi etkinliklerin tümü.
Satış ve Pazarlama Nedir? Farkları Nelerdir?
İlk olarak satış nedir sorusunun cevabına bakacak olursak, Wikipedia tarafından yapılan tanım aşağıdaki gibidir.
Satış, belirli bir zaman diliminde satılan satış veya mal veya hizmet sayısı ile ilgili faaliyetlerdir. Satıcı veya mal ve hizmetlerin sağlayıcısı, bir devralma, tahsis, talep veya satış noktasında alıcıyla doğrudan bir etkileşime yanıt olarak bir satışı tamamlar.
Wikipedi
Satışın sözlük anlamı ise aşağıdaki gibidir.
Satıcıyla alıcı arasında yer alan ve malın alıcıya verilmesi, karşılığında da bedelinin alınması yoluyla gerçekleştirilen işlem.
Sözlük
Yukarıdaki satış nedir sorusunun iki farklı cevabını, pazarlama ile aralarındaki farkları daha net açıklayabilmek için yazdım. Burada sık sık birbirine karıştırılan ve bir gibi görülen bu iki kavramı net bir şekilde ayırt edebilmemiz önemli.
Hem anlam olarak, hem de kapsam olarak iki iş birbiriyle kesin olarak aynı değildir. Yukarıdaki farklı tanımları incelediğimizde de bunu net bir şekilde görebiliyoruz.
Ancak ilginçtir ki özellikle ülkemizde satış profesyonelleri sıklıkla pazarlamacı olarak anılabilmektedir. Oysa ki satış, pazarlamanın doğrudan etki edebildiği alanlardan sadece birisidir ve genel anlamda pazarlama yönetimi içerisinde ele alınan konulardan birtanesidir. Örneğin paketleme ve fiyatlandırma da pazarlamanın fonksiyonlarından bazılarıdır. Tıpkı promosyon gibi. Ancak çeşitli zamanlarda ve durumlarda pazarlama bu bir veya birkaç işlevden biriyle tanımlanır hale gelebilmektedir.
Bu gibi kalıplaştırmaların olduğu durumlarda pazarlama büyük zarar görebilir ve bu organizasyonun sürdürülebilirliğini de tehlikeye atabilir. Ayrıca sıklıkla pazarlama miyopluğu bu gibi dar bakış açılarından çıkmaktadır.
Satışa, reklamlara/promosyona, iletişime, ürüne etki edemeyen bir pazarlama birimi bir organizasyon için mutlak suretle işlevsiz hale gelir. Bu sebeple bu gibi ayrımları doğru yapabilmek, organizasyon açısından hayati öneme sahiptir.
Buradan yola çıktığımızda ise pazarlamacı nedir sorusunun yanıtı da oldukça netleşmektedir aslında. Pazarlamacı bir satıcı değildir. Ya da pazarlamacı bir reklamcı da değildir. Tüm bu fonksiyonlar pazarlamanın birer parçasıdır ve pazarlamacı tüm parçalara şekil veren kişidir.
Diğer bir ifadeyle pazarlamacı; kişisel ve örgütsel amaçlara ulaşmayı sağlayabilecek mübadeleleri gerçekleştirmek üzere malların, hizmetlerin ve fikirlerin geliştirilmesi, fiyatlandırılması, tutundurulması ve dağıtılmasına ilişkin planlama ve uygulama sürecini yürüten kişidir. Ya da uzmanlığına göre bu sürecin çeşitli aşamalarında rol alan kişidir.
Netleştirmek açısından, bir pazarlamacı tek başına bu süreçlere hakim olamayabilir. Ancak pazarlama fonksiyonu ya da pazarlama birimi tüm bu süreçlerin idare edilmesinden sorumlu olmalıdır. Aksi halde başarılı bir pazarlama operasyonu yürütülemez.
Pazarlamanın fonksiyonları, bir bütün olarak ve birbiriyle uyumlu şekilde yönetildiğinde örgütü ya da kurumu başarıya ulaştırabilirler.
Kurumsal Pazarlama Nedir?
Kurumsal pazarlama, pazarlama fonksiyonlarından birisidir ve amacı genel olarak kurumun tanıtılmasını sağlamaktadır.
Kurumsal pazarlamada ana amaç; çalışılan kurumun itibarını, bilinirliğini ve güvenilirliğini arttırıcı iletişi faaliyetleriyle kurumu pazarlamaktır.
Örneğin kurumun elde ettiği başarıların duyurulması, marka imajının güçlendirilmesi adına yapılacak kurumsal faaliyetler ve bunların pazarlanması kurumsal pazarlamanın temel amaçlarıdır.
Temel Pazarlama Kavramları Nelerdir?
Pazarlamanın 4P’si ve Pazarlama Karması Nedir?
4p veya pazarlama karması, bir markanın stratejik olan pazarlama planını hazırlamada kullandığı ve tüm pazarlama süreçlerini detaylı olarak içeren sürecin adıdır. 4p ise İngilizce product(ürün), price(fiyat), place(yer) ve promotion (tanıtım) kelimelerinin baş harflerinden oluşan pazarlama karması aşamalarının kısaltmasıdır.
Product (Ürün) Nedir?
Elde edilen bilgiler ile ürünün üretilmesi, paketlenmesi vb. süreçler gerçekleştirilir. Bu süreç pazarlama karmasının, diğer bir adıyla pazarlamanın 4P’sinin ilk adımıdır. İngilizcede ‘product’, Türkçede ise ürün sürecidir.
Price (Fiyat) Nedir?
Ürüne ve ne şekilde sunulacağına hedef kitlenin istek ve ihtiyaçları doğrultusunda karar verildikten sonra sıra ürünün hangi fiyat ile sunulacağına gelir. Bu süreç de İngilizcesiyle ‘price’, Türkçesiyle fiyat sürecidir.
Place (Yer) Nedir?
Ürüne karar verildikten ve ürün fiyatlandırıldıktan sonra üçüncü kritik aşama gerçekleşir ki o da ‘place’, yani yer sürecidir. Bu süreçte ürünün nerede ve nasıl tüketici ile buluşturulacağı, ilgili yere nasıl ulaştırılacağı gibi sorular cevaplandırılır. Örneğin ürünün perakende mağazalar ile mi, toptancılar aracılığıyla mı, yoksa internet üzerinden direk olarak mı satılacağına bu süreçte karar verilir.
Promotion (Tanıtım) Nedir?
Pazarlama 4P’sinin son adımı ise tahmin edeceğiniz üzere ‘promotion’, yani tanıtım sürecidir. Evet işin tanıtım kısmı pazarlamanın yalnızca bir kısmıdır. Sakın ha sakın tamamı sanmayın! Yoksa çok yanılmış olursunuz. Bu süreçte ürünün nasıl tanıtılacağı, hangi tanıtım kanallarının kullanılacağı, hedef kitleye hangi mesajın verileceği gibi soruların cevapları aranır.
Pazarlamacılar satışçı değildir. Pazarlama işini öyle iyi yapmaya çalışır ki; satışçılar ürünü satmaya uğraşmadan ürün satılmalıdır.
Ve nihayet tüm bu karmaşık süreçlerin sonunda tüketicilerin, yani bizlerin ürünle buluşması ya da buluşmaması gerçekleşir. İşte gördüğünüz gibi pazarlama gerçekten her şeydir 🙂 bu noktada mutlaka belirtmemiz gerekir ki çeşitli işlere uyarlanmış pazarlama 7P’si yada pazarlama 4C’si gibi kavramlar duymanız çok olasıdır. Pazarlama öylesine dinamik bir alandır ki her işe ve her işin yapılışına göre değişkenlik gösterebilir. Yani pazarlamanın günü günü tutmaz. Pazarlama karması ve 4P ise en temel felsefemizdir unutmayın.
Ek olarak pazarlama karması ve 4P ile ilgili olarak hazırlanmış olan aşağıdaki videoyu da izleyebilirsiniz.
Bunlara ek olarak günümüzde pazarlama nedir sorusunun hemen ardından gelen ve pazarlamanın en önemli kavramlarından biri olan markalaşma nedir ve nasıl marka olunur sorularının cevaplarını da merak ediyorsanız, sizin için hazırlamış olduğumuz “Markalaşma Nedir?” yazımızı da okumanızı tavsiye ediyoruz.
Pazarlama Yönetimi Nedir?
Pazarlama nedir sorumuza cevaben anlattığımız gibi pazarlama; bir ürün veya hizmet üretilmeden önce başlayıp, satıldıktan sonra dahi devam eden tüm karmaşık süreçlerin adıdır.
Bu açıdan baktığımızda pazarlama yönetimi ise tüm bu karmaşık pazarlama süreçlerinin koordineli ve markanın hedefleri doğrultusunda yönetilmesi demektir.
Bir örnekle açıklamak gerekirse, pazar araştırması ile başlayan pazarlama yolculuğunun ilk adımlarından birini ele alalım. Siz bu süreci tamamladığınızda hemen arkasından gelen fiyatlandırma, dağıtım ve promosyon üzerinde ayrı ayrı çalışmanız gerecektir. Ancak tüm bu çalışmalar birbiriyle koordine olmalıdır ki markanın nihai amacına hizmet edebilsin.
Ayrıca burada da bitmeyen bu süreç boyunca, düzenli olarak müşterilerinizden gelen geri bildirimleri toplamalı analiz etmeli ve pazarlama karmanızı düzenli olarak güncellemelisiniz.
İşte tüm bu süreçler ciddi anlamda koordinasyon ve strateji gerektirmektedir. Tüm bu süreçlerin yönetilmesine ise pazarlama yönetimi denir.
