Viral Pazarlama Nedir?
Viral pazarlama, kalabalık bir kitleyi seri şekilde etki altına alma mantığına dayanır. Geleneksel tekniklerden biri olan ağızdan ağıza pazarlama yönteminin internet ortamında gelişen hâlidir. Viral pazarlamanın amacı, marka veya ürün ile ilgili iletilmek istenen mesajı dijital ortamlar üzerinden aktarmaktır.
Viral pazarlama, ilk olarak 1990’lı yıllarda Hotmail kullanıcılarına yönelik yapılan çalışmanın bu kavram ile tanımlanmasıyla ortaya çıkmıştır. Ardından viral pazarlama terimi, birçok makalede adından söz ettirmeye başlamıştır. Bu sayede firmalar için önemli olan ve hakkında çalışmalar yapılan viral pazarlama teknikleri doğmuştur.
Viral Pazarlama Özellikleri Nelerdir?
Viral pazarlama yöntemini emsallerinden ayıran en önemli nokta, kullanıcıların fikirlerini yaymak için interneti ve sosyal medya araçlarını kullanmasıdır. Bu yöntem, marka hakkındaki algıların kitlelerce olumlu kabul edilmesine katkıda bulunur. Burada ipler kullanıcıların elindedir. Dolayısıyla kişilere iletilmek istenen mesaj hakkında dikkatli olunmalıdır. Bu bilgiler ışığında başarılı bir viral pazarlamada olması gereken özellikler şu şekilde sıralanabilir:
- Kullanıcılara samimiyet ve gerçeklik duygusu aşılama
- Hedef kitle ön planda tutularak oluşturulmuş strateji
- İletilen mesajın tanıtım amacı gütmesi
- Kolay anlaşılır olma
- Hedef kitleye iletilen mesajın paylaşılabilir özellikte olması
Viral pazarlama stratejilerinde sadece gerçek kişiler kullanılır. Bu kişiler, kitle beklentilerini analiz edip mesajlarını öyküleştirilerek aktarır. İletilen mesaj yukarıda sıralanan özelliklere uyduğu takdirde oldukça büyük etkiler sağlar.
Viral Pazarlamanın Önemi Nedir?
Günümüzde sosyal medya, tüketicilerin fikirlerini etkileyen en önemli araçlardan biridir. İnsanlara sosyal medya üzerinden ulaşan viral pazarlama tekniği de bu nedenle oldukça önemli hâle gelmiştir. Bir diğer önemli husus ise bu pazarlama yönteminde tüketicinin bulunduğu konumdur. Geleneksel pazarlama yöntemlerinde alıcı konumunda olan tüketiciler, viral pazarlama kanallarında yayan konumundadır. Bu sayede tüketiciler, dijital ortamları kullanarak iletilen mesajı daha fazla kişiye yayar ve bu kavramı daha da önemli hâle getirir.
Başarılı Bir Viral Pazarlama Nasıl Yapılır?
Başarılı bir viral pazarlama; metin, görsel veya video formatlarında içerikler üretilerek yapılır. Günümüzde hedef kitleye ulaşmak için çoğunlukla video formatı tercih edilir. Viral pazarlama videoları temelde ikiye ayrılır. Bunlardan ilki, kullanıcı tarafından üretilen videolardır. Kullanıcılar bu videolarda kullandıkları hizmete veya ürüne karşı memnuniyetlerini paylaşır. Bu sayede hızlı bir şekilde hedef kitleyi harekete geçirmek ve büyük kazançlar elde etmek mümkün olur.
İkinci seçenekte ise markalar, bir ajans aracılığıyla bu videoları hazırlayan kullanıcılar ile iş birliği yapıp ücreti dâhilinde onlarla çalışır. Bu videolarda içerikten çekim tekniklerine kadar her kısım kurgu aşamasından geçer. Kurgulanan videolarda dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise içeriğin kullanıcılar için samimi ve gerçekçi olmasıdır.
Günümüzde Instagram, Tiktok, Twitter ve Facebook gibi sosyal medya platformları oldukça sık kullanılır. Viral olması istenen mesajın hangi mecra için uygun olduğu çok önemlidir. Viral reklamlar, sosyal medya platformuna göre kurgulanmalıdır. Bu reklamlara influencer pazarlama tekniklerini de dâhil ederek iletilmek istenen mesajı daha etkili hâle getirmek mümkündür.
Temelde 3 adet viral pazarlama elementi bulunur. Bunların hepsi birbiri ile ilişki içindedir. Dolayısıyla her bir husus hem tek başına hem de diğerleri ile olan ilişkisiyle ele alınmalıdır. Bu kritik elementler aşağıdaki gibi sıralanır.
Yayma Motivatörü
Viral pazarlama çalışmalarının doğru ilerlemesi için en önemli nokta, yayma motivatörü konumundaki kişinin stratejisinin iyi belirlenmesi ve bu doğrultuda faaliyet gösterilmesidir. Bu sayede kitlelere ulaşması istenen mesaj, daha etkili ve hızlı yayılacaktır. Yayma motivatörü belirlenirken motivasyon olarak maddi veya manevi faktörler göz önüne alınabilir.
Alma Motivatörü
İletilen mesajın gücü, alan kişi için çok önemlidir. Mesaj; anlaşılır, ilgi çekici ve pozitif olmalıdır. Alıcının mesajı yayması için öncelikle merakının tetiklenmesi gerekir. Alıcı, mesaja karşı pozitif duygular hissederse yayıcı pozisyonuna evrilir. Mesaja karşı olumsuz duygular hisseden alıcı ise yayma eğilimi göstermez. Bu durumda viral pazarlama sürecinin ilerlemesi mümkün olmaz.
Yayılma Ortamı (Medyum)
Son kritik element ise yayılma ortamıdır. Mesajın yayılacağı ortamı hedef kitle belirler. Hedef kitlenin en sık kullandığı kanalı, mesajın yayılacağı ortam olarak seçmek son derece önemlidir. Ayrıca kanalın viral pazarlamaya uygun olması da önem taşır. Anlaşılabilirliği yüksek bir mesaj doğru kanal aracılığı ile yayıldığında viral pazarlamanın başarılı olma oranı da artar.
Viral Pazarlama Yapmanın Avantajları Nelerdir?
Günümüzde viral olma, algı yaratma ve düşünceyi iletme konusunda sosyal mecraların gücü yadsınamaz. Hedef kitlesine sosyal medyayı kullanarak ulaşan pazarlama türünün de markalara birçok konuda avantaj sağladığı görülür. Viral pazarlama avantajları aşağıdaki gibidir:
- Viral pazarlama ile yapılan tanıtımlar geleneksel yöntemlere göre daha hızlı yayılır.
- Bu yöntem, kitlelerde marka-ürün algısı oluşmasına katkı sağlar.
- Kitle ile doğrudan iletişim kurmak mümkün olur.
- Söz konusu pazarlama yöntemi kartopu etkisine sahiptir. Bu sayede kısa zamanda geniş kitlelere ulaşılabilir.
- Viral pazarlama düşük maliyetlidir.
Sosyal medyada içerik üretmek, viral pazarlama açısından son derece önemlidir. Bu mecralarda gerçek dünyayla ilişkili olan ve kitlelerin duygularını etkileyecek özelliklerde viral videolar yaratmak mümkündür. Böylece bir marka veya ürün kısa süre içinde tüm dünyaya tanıtılabilir.
Viral Pazarlama Örnekleri Nelerdir?
Dünyanın önde gelen şirketlerinden Türk Hava Yolları’nın çektiği pek çok reklam filmi, viral olmayı başarmıştır. Markanın Türkiye’de viral pazarlama örnekleri içerisinde ses getiren yapımlardan biri de “Hayal Edince” adlı reklam filmidir. Bu reklam filminde çocuklar ve onların masumiyetleri ele alınmıştır. Bu sayede marka, kitlelerin duygularına hitap ederek onları etkisi altına almayı başarmıştır.
Viral pazarlama örneklerinden bir diğeri ise Ice Bucket Challange adlı kampanyadır. Ice Bucket Challange, viral pazarlamanın sosyal medyadaki en önemli örneklerinden biridir. Bu kampanya, ALS hastalığına dikkat çekip bütçe yaratabilmek için başlatılmış ve dünya çapında büyük ses getirmiştir. Dikkat çekilmek istenen ALS hastalığı için kitlelerin birbirlerine meydan okumasıyla gerçekleşen akım, kısa süre içinde tüm dünyaya yayılıp viral hâline gelmiştir. Telefonu ve sosyal medya hesabı olan herkesin hedeflenmesi, bu kampanyanın kitleler tarafından kolayca ulaşılabilir ve gerçekleştirilebilir olmasını sağlamıştır.
